In 12 gemeenten te hoge drempels voor bijstandsaanvrager, vindt de Nationale Ombudsman

Mensen die 27 jaar of ouder zijn en bijstand willen aanvragen bij hun gemeente, kunnen in twaalf gemeenten onvoldoende snel een aanvraag doen. Deze gemeenten hanteren een zogenoemde zoektermijn van twee tot vier weken. Dit blijkt uit onderzoek van de Nationale ombudsman, Reinier van Zutphen. Van Zutphen: ‘Volgens de wet mag dit niet en financieel kwetsbare mensen worden zo in een nog moeilijkere positie gebracht. Wie geen geld voor zichzelf of zijn gezin kan verdienen, moet snel aanspraak kunnen maken op de bijstand.’ De Nationale ombudsman doet daarom de aanbeveling per direct de wet rondom de zoektermijn en de verstrekking van een voorschot na te leven.

Volgens de Participatiewet geldt voor mensen van 27 jaar of ouder geen zoektermijn bij het aanvragen van de bijstand. Het overgrote deel van de 278 gemeenten voor wie de Nationale ombudsman de gemeentelijke ombudsman is, hanteert die termijn dan ook niet. Toch hanteren twaalf gemeenten een zoektermijn. Dat zijn Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht, Dordrecht, Barneveld, Deventer, Sittard-Geleen, Beek, Apeldoorn en Epe. Ook is er een groep gemeenten die allerlei voorwaarden stelt voordat mensen bijstand kunnen aanvragen, bijvoorbeeld het bijwonen van diverse bijeenkomsten. De ombudsman dringt er ook bij hen op aan dat zij het aanvragen van een bijstandsuitkering in overeenstemming met de wet brengen.

2017/115 Onderzoek hoe gemeenten omgaan met bijstandsaanvragers van 27 jaar of ouder

Behoorlijke bijstand?

De Nationale ombudsman heeft onderzoek gedaan naar het hanteren van een zoektermijn voor bijstandsaanvragers van 27 jaar of ouder door gemeenten. Hij stelt vast dat de meerderheid van de bevraagde gemeenten 27-plussers juist informeert over de mogelijkheid om direct een aanvraag om bijstand in te dienen en deze groep burgers ook daadwerkelijk in de gelegenheid stelt om direct een aanvraag om bijstand in te dienen.

De Nationale ombudsman concludeert echter ook dat er gemeenten zijn die 27-plussers niet de mogelijkheid bieden om direct een aanvraag in te dienen en/of geen juiste informatie verstrekken op dit punt. De ombudsman oordeelt dat deze gemeenten zich op dit punt niet als een betrouwbare overheid opstellen, omdat zij een zoektermijn hanteren dan wel activiteiten verplicht stellen voordat een aanvraag ingediend kan worden.

Verder heeft de ombudsman met instemming kennis genomen van de reacties van enkele gemeenten die tijdens dit onderzoek hebben aangegeven hun beleid en/of informatieverstrekking ten aanzien van 27-plussers aan te gaan passen of die dat al hebben gedaan.

Publicatiedatum

4 oktober 2017

Rapportnummer

2017/115

Bron: De Nationale Ombudsman 11 oktober 2017