Yarden leidt Kifid om de tuin met uitgelokt DNB onderzoek

 Pakket- of naturapolissen

Tot voor kort kregen houders van pakketpolissen (ook wel naturapolissen genoemd) bij Yarden een volledige begrafenis of crematie. Halverwege vorig jaar bleek echter dat Yarden van haar verplichtingen af wil en zij voortaan eenzijdig wil bepalen hoeveel nabestaanden moeten bijbetalen. Yarden directeur Collé liet destijds in een interview weten dat Yarden er goed voorstaat, maar dat de pakketpolissen in de loop der jaren steeds minder rendabel werden. Voor nabestaanden van verzekerden die jarenlang een zorgeloze uitvaart dachten te krijgen, dreigt nu alsnog een open einde.

Klachtencommissie

Een aantal verzekerden wendde zich tot het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid).  Onlangs bleek dat Yarden de Klachtencommissie om de tuin wist te leiden met de ongefundeerde stelling dat zij failliet gaat als nabestaanden voortaan niet een steeds groter deel van de uitvaart voor hun rekening nemen. Yarden vindt dat zij zelf mag bepalen hoe groot dat bedrag is. De Klachtencommissie was het daar dus mee eens. De uitspaak is op zichzelf bindend, maar verzekerden kunnen nog wel naar de Commissie van Beroep van het Kifid.

Voormalig stille bewindvoerder van de Nederlandse Bank in dienst van Yarden

Yarden kwam daarvoor met vier man sterk naar de hoorzittingen van Kifid: Twee advocaten, de directeur van Yarden N.W. de Boer en de door De Nederlandsche Bank (DNB) aangestelde voormalige stille bewindvoerder, Peter de Groot. DNB-man Peter de Groot moest namens DNB toezicht houden op het herstelplan van Yarden.

Yarden heeft de stille bewindvoerder van DNB, Peter de Groot, vervolgens zelf op haar payroll gezet om in procedures bij Kifid het standpunt van Yarden te bepleiten. Deze opzet is gelukt. Kifid heeft zich laten overtuigen door Yarden dat de solvabiliteit van Yarden zó slecht is dat Yarden geen andere keuze heeft dan om jaarlijks extra kosten te rekenen aan de 390.000 polishouders met een Yarden natura uitvaarverzekering. De diensten in het uitvaartpakket blijven hetzelfde, Yarden mag van het Kifid wel elk jaar een kostenopslag toepassen.

Hoge kosten voor naturapolishouders Yarden

En deze extra uitvaartkosten kunnen flink oplopen; Yarden mag van het Kifid zélf de jaarlijkse kostenstijging van een begrafenis of crematie bepalen. Yarden beschikt over eigen uitvaartondernemingen en crematoria. Daarmee geeft Yarden Uitvaartbedrijf voortaan elk jaar aan Yarden Uitvaartverzekeringen de kostenstijging voor de naturapolishouders door. En deze kosten kunnen flink oplopen voor de veelal kapitaalarme mensen die soms meer dan 40 jaar geleden een natura uitvaartverzekering bij Yarden hebben afgesloten. Deze klanten gingen er vanuit dat de begrafenis of crematie bij Yarden goed geregeld was en de nabestaanden niet met hoge extra kosten worden opgezadeld. Het Kifid heeft met haar uitspraak de deur voor Yarden wijd opengezet om de komende jaren de kosten van een uitvaart naar eigen believen te verhogen. Het Kifid heeft Yarden daarbij geen enkele beperking opgelegd. Yarden is niet duidelijk hoe hoog de kostenstijging elk jaar zal zijn en hoe zij exact tot een berekening van de jaarlijkse kosten zal komen. De vraag rijst of dit überhaupt aan het licht zal komen, omdat Yarden middels haar eigen uitvaartondernemingen voor een groot deel de kosten van de begrafenis of crematie bepaalt.

Ingenieuze opzet van Yarden om de Kifid om de tuin de leiden

Aan deze voor Yarden gunstige uitspraak ging een ingenieuze opzet van Yarden vooraf.

Yarden koos er allereerst vrijwillig voor om onder het regime van de strenge regelgeving van Solvency II te vallen. Yarden was daartoe wettelijk niet verplicht omdat zij als uitvaartverzekeraar onder het lichtere Solvency Basic regime valt. De kapitaaleisen, zoals het Solvency Capital Requirement (de SCR-ratio), zijn onder het Solvency II regime veel hoger dan onder het Solvency Basic regime.

In aansluiting op haar keuze voor het strenge Solvency II regime, stelt Yarden in 2018 een daarop gericht eigen financieel rapport op waarin staat dat het zeer slecht was gesteld met de financiële positie, de solvabiliteit van Yarden en zij er niet aan ontkomt om jaarlijks extra kosten aan de naturapolisverzekerden in rekening te brengen. Het voortbestaan van Yarden zou anders in het gedrang komen. In haar financieel rapport verhoogde Yarden haar technische voorziening in één klap over 2018 met maar liefst 260 miljoen euro, zodat de SCR ratio van Yarden direct van 100 procent daalde naar 26 procent. Yarden is wettelijk verplicht om een SCR ratio van 100% aan te houden, anders moet toezichthouder DNB ingrijpen bij Yarden. De SCR ratio (Solvency Capital Requirement) is een wettelijke kapitaaleis die het strenge Solvency II regime aan verzekeraars voorschrijft.

Yarden is vervolgens met haar eigen financieel rapport uit 2018 naar DNB gestapt om te melden dat het ‘zeer slecht is gesteld’ met de financiële positie van Yarden. Toezichthouder DNB dook hier met open ogen in en verzocht Yarden met een herstelplan te komen om haar SCR ratio weer naar 100% te krijgen. Peter de Groot werd door DNB aangesteld als stille bewindvoerder om toezicht te houden bij het opstellen van het herstelplan door Yarden.

Alleen de en bloc-clausule als maatregel in herstelplan Yarden

Yarden kwam vervolgens met een herstelplan bij DNB waarin maar één maatregel was opgenomen als oplossing voor haar (zelf gecreëerde) solvabiliteitsprobleem; Namelijk het beperken van de rechten van de 390.000 naturapolishouders. Dit kon Yarden doen met een beroep op de zogenaamde ‘en bloc clausule’ in de algemene voorwaarden van Yarden. De en bloc-clausule heeft Yarden voordien in de loop der jaren in de algemene voorwaarden van alle natura uitvaartverzekeringspolissen opgenomen. Dit om de kosten te kunnen verhogen indien dat noodzakelijk is voor het voortbestaan van Yarden. De verzekerden van Yarden waren niet op de hoogte van deze ingewikkelde bepaling in de (gewijzigde) algemene voorwaarden van Yarden en werden in juli 2019 opeens geconfronteerd met een beroep van Yarden op de en bloc clausule om de uitvaartverzekering te wijzigen. Met ingang van 1 januari 2020 volgde daarop onmiddellijk een eerste kostenstijging van € 62,02. Yarden heeft geen duidelijke toelichting gegeven hoe dit bedrag tot stand is gekomen en de volgende kostenstijging komt er per 1 januari 2021 al weer aan.

Omdat Yarden maar één maatregel in haar herstelplan had opgenomen (beroep op de en bloc-clausule), had DNB geen andere mogelijkheid dan om het herstelplan goed te keuren. Yarden had immers alle andere opties, behalve ‘een jaarlijkse kostenstijging voor de natura uitvaartverzekerden’ uit het herstelplan gelaten, zodat DNB zich niet kon uitlaten over andere – meer eerlijke – oplossingen voor de natura uitvaartverzekerden.

Yarden wilde geen eerlijke oplossing aan DNB aandragen

Yarden heeft er kennelijk bewust voor gekozen om de meest dure en oneerlijke oplossing voor de natura polishouders in het DNB herstelplan op te nemen. Yarden had er ook voor kunnen kiezen om de polis van alle 1,4 miljoen Yarden verzekerden met een paar centen per jaar te verhogen. Deze oplossing zou niet tot gevolg hebben dat de natura polisverzekerderen – veelal oude, arme en zieke mensen – nu jaarlijks met een onduidelijke kostenstijging van hun uitvaart geconfronteerd worden.

Een andere eerlijke oplossing zou zijn geweest dat Yarden in haar financieel plan uit 2018 niet in één keer haar technische voorziening met het aanzienlijke bedrag van 260 miljoen verhoogde, maar dit over meerdere jaren zou uitsmeren, bijvoorbeeld over tien jaren of meer. Het gevolg van die keuze zou zijn geweest dat de SCR ratio van Yarden niet in één klap van 100% naar 26% daalde en DNB geen enkele actie naar Yarden zou hebben ondernomen. de keuze voor het uitsmeren van de technische voorzieningen over meerdere jaren zou ook boekhoudkundig gezien meer aannemelijk zijn omdat alle 390.000 naturapolis verzekerden niet allemaal tegelijk in hetzelfde jaar zullen overlijden. Yarden had klaarblijkelijk snode bedoelingen met het verhogen van de technische voorziening in 2018 met 260 miljoen euro. En in die opzet is Yarden geslaagd, nu Kifid in de val trapt.

Daarnaast valt op dat Yardenin afwijking van haar voorgaande boekjaren – juist in 2018 heeft gemeend om haar vastgoed tegen de aanschafwaarde in haar balans te waarderen, in plaats van tegen de werkelijke waarde. Het gevolg van deze plotselinge keuze was dat de waarde van het vastgoed opeens 100 miljoen lager was, waardoor de ‘papieren solvabiliteit’ van Yarden in 2018 flink verslechterde.

Kifid op verkeerde been gezet door Yarden

Omdat de klagers bij Kifid veelal in persoon procedeerden en Yarden zich door de voormalige stille DNB bewindvoerder en twee advocaten liet bijstaan, had Yarden een flinke professionele overmacht om het Kifid op het verkeerde been te zetten. Deze opzet is gelukt, mede omdat Kifid niet heeft onderzocht of Yarden ook andere maatregelen ter hand stonden om de – zelf gecreëerde – solvabiliteitsproblematiek op te lossen.

Het gaat zeer goed met Yarden

Dit is extra wrang omdat het eigenlijk financieel zeer goed gaat met Yarden. Haar premie-inkomsten zijn in 2018 flink gestegen en ook haar positieve beleggingsresultaten mogen er zijn. Alles bij elkaar er een onverwachte extra omzet van ruim 150 miljoen over 2018 gemeten. De voormalig financieel directeur van Yarden, Collé, heeft dit in een interview van juli 2019 bevestigd, door letterlijk te zeggen: “(…) Wij zijn in staat om alle uitvaarten te betalen. (…) Ik wil graag de suggestie wegnemen dat Yarden op omvallen staat. De zaken gaan goed. Yarden krijgt er wekelijks nieuwe klanten bij en dat is heel geruststellend.”

Kifid Yarden dossier meer zorgvuldig onderzoeken

Voor de armlastige klanten van Yarden met een naturaverzekering is het te hopen dat het Kifid bij nieuwe klachtenprocedures tegen Yarden zorgvuldig onderzoek doet en goed de oorzaak van de sterke daling van de SCR-ratio in 2018 tegen het licht houdt. Het is jammer dat het Kifid zonder deugdelijk onderzoek naar het cijfermateriaal van Yarden is meegegaan in het verhaal dat ‘Yarden op omvallen staat’ en dat er daarom door de naturapolishouders jaarlijks flink bijbetaald moet worden. Het inschakelen van een registeraccount om het door Yarden zelf opgesteld financieel rapport uit te pluizen, verdient aanbeveling voordat het Kifid ook in toekomstige uitspraken zich door Yarden een rad voor de ogen laat draaien.